Ledenevent TZA Twente, Vitaal Twente, TAZ Twente: Zo doot wie dat! 8 november 2023

Zorg op afstand wordt steeds meer onderdeel van de reguliere zorg. Hoe werkt het in de praktijk en hoe organiseren we het slim met elkaar? Livio Beeldzorgteam en het patiëntencontactcentrum van MST vertellen over de geleerde lessen en hoe zij de toekomst zien. Carlijn Pierik (Livio) en Mirije  van Dijk (MST) gingen in gesprek met de ca 25 aanwezigen hoe deze vorm van zorg efficiënt in de regio moet worden georganiseerd zodat kwaliteit van zorg geboden blijft en aan de andere kant  ook hoe aan de zorgvraag kan worden voldaan.

De zorgvraag in Nederland stijgt en tegelijkertijd stijgt het tekort aan zorgprofessionals. Dit leidt tot grote druk op de toegankelijkheid van de zorg, kwaliteit en kosten. Een radicale andere manier van werken is noodzakelijk om de kwaliteit van de zorg hoog te houden.

Zorgtransformatie MST

Binnen het MST ziekenhuis werd een aantal zorgpaden gedigitaliseerd icm thuismonitoring. Hierbij werd ook samengewerkt met huisartspraktijken mbt de implementatie van ideeën. Door betrokkenheid en bevlogenheid van medewerkers worden de taken nu anders uitgevoerd. Digitale zorg in deze vorm is niet alleen implementatie van hardware en software. Het behelst ook een veranderproces met andere rollen voor medewerkers. Deze vorm van hybride zorg of zorg op afstand levert het MST meer werkplezier op, meer tijd voor de patiënt en de juiste informatie over de patiënt op het juiste moment. De ervaringen die Mirije in de workshop overdroeg met tips voor aanwezigen:

• Start met enthousiaste zorgprofessionals en laat hen het voortouw nemen vanuit de inhoud
• Ondersteun implementatie door gestructureerd en planmatig uit te voeren
• Organiseer ‘leren van elkaar en van anderen’
• Vertel het breed in de organisatie en aan patiënten/cliënten over het waarom
• Neem voldoende tijd voor implementeren

Transformatie naar hybride zorg binnen Livio

Bij zelfredzaamheid thuis bij Livio’s wijkverpleging wordt naar vijf chronologische aspecten gekeken:

• Wat kan de cliënt zelf thuis en hoe?
• Welke (techno)logische hulpmiddelen kunnen worden ingezet
• Welke hulp is er van familie en naasten
• Wat kan de informele zorg, sociale netwerken en voorzieningen doen
• Welke rol speelt de zorgprofessional

Voor een aantal zorgvragen wordt hybride zorg ingezet: medicatiemomenten, begeleidende zorg en monitoring op afstand, waarbij naar een centraal gepositioneerd digitaal zorgteam wordt gewerkt. De cliënt blijft vooralsnog onderdeel van het reguliere wijkteam. Eerstelijnsbehandelingen, ambulante GRZ en verpleeghuiszorg worden deels digitaal en deels fysiek uitgevoerd. Het heeft geresulteerd in wekelijks 3000 digitale medicatie-uitgiftes en 600 digitale zorgmomenten in de wijkverpleging. De winst is dat medewerkers die fysiek het werk niet meer aankunnen, behouden blijven voor de zorg en dat de cliënten tevreden zijn.  Livio heeft 20 woon- en zorglocaties, 30 teams binnen de wijkverpleging en ca 2200 medewerkers.

Na de presentaties van Carlijn en Mirije werd in groepen aan de hand van stellingen en vragen gediscussieerd:   

Digitale zorg zal bijdragen aan het stabiliseren van de kosten van de zorg en het oplossen van het tekort aan zorgprofessionals.

Het gebruik van digitale zorg wordt gezien als een aanvulling op traditionele fysieke zorgmethoden, eerder dan een volledige vervanging ervan. Het integreren van digitale zorg in de gezondheidszorg heeft de potentie om de kosten te stabiliseren en het tekort aan zorgprofessionals aan te pakken.

Implementatie van digitale zorgpaden lukt alleen door deze top-down op te leggen en planmatig uit te voeren.

De implementatie van digitale zorgpaden wordt vaak als effectiever beschouwd wanneer deze besluitvorming niet uitsluitend van bovenaf wordt opgelegd, maar in overleg met medewerkers en cliënten plaatsvindt. Hoewel besluitvorming logischerwijs vanuit het bestuur komt, is het belangrijk om het personeel vanaf het begin te betrekken bij het verkennen en implementeren van deze zorgpaden. Deze aanpak stimuleert de interesse en steun van de werkvloer en maakt evaluatie mogelijk.

Wat moet erin in ieder geval opgenomen worden in een plan van aanpak om hybride zorg in de regio te organiseren?

Een effectief plan voor het organiseren van hybride zorg in de regio vereist een integrale aanpak. Het begint met het helder definiëren van hybride werken en het stellen van doelen die voortkomen uit zorgbehoeften in plaats van enkel organisatiebelangen. De basis ligt in het creëren van een lerend netwerk, waarin verschillende partijen samenwerken en innovaties delen. Dit wordt ondersteund door geïntegreerd onderwijs met stages en praktijkervaringen, en door de ervaringen van de doelgroep mee te nemen. Bovendien vereist de hechte samenwerking tussen zorg en welzijn, waarbij systemen op elkaar worden afgestemd voor overzicht en efficiëntie. Het doel is een patiëntgerichte benadering, los van organisatiedenken, met toegankelijke toegang tot zorg. Dit alles wordt versterkt door brede betrokkenheid in de keten, samenwerking tussen verschillende domeinen en slim gebruik van bestaande kennis en expertise. Burgerparticipatie en het verkennen van diverse perspectieven, waaronder die van kunstenaars, dragen bij aan een inclusieve, persoonsgerichte en creatieve aanpak. De verwachting is dat het einddoel openblijft, citizen science wordt gestimuleerd en dat zorgverzekeraars vanaf het begin betrokken worden om een complete en geïntegreerde zorgaanpak te verzekeren.

Dit is een samenvatting van de onderstaande punten.

• Duidelijke en eenduidige definitie van hybride werken
• Doelstellingen vanuit belang van zorgvraag en niet vanuit belang van organisatie, laat muurtje zakken
• Organiseer een regionaal lerend netwerk, om te leren van ieders innovaties.
• Stages, praktijk en school
• Meenemen belevenis vanuit de doelgroep
• Ambassadeurs, zorg Tech
• Zorg en welzijn- hybride leren.
• Samenwerken
• Eenduidige afspraken
• Minder verschillende systemen voor behoud van overzicht.
• Systemen interoperable, communicatie met elkaar, Common ground (API)
• Kwaliteit waarborgen en kennen van elkaar/zichtbaar
• Zorg koppelen/samen laten gaan met sociale domein.
• Patiënten eis in de keten duiden
• Los van organisatie denken
• Laagdrempelig inzetten
• Alle mensen werkzaam in de keten, heel breed en gedefinieerd.
• Domein overstijgend delen en handelen.
• Bundel van kennis van allerlei verschillende kenniscentra landelijk en wie niet opnieuw uitvinden.
• Burger ondersteuning
• Kunstenaar, wilde ideeën en perspectieven
• Einddoel openlaten
• Citizen science, ambitie: mens voorop
• Zorgverzekeraar vanaf begin meenemen.

Hybride zorg is een kans om medewerkers met een Fysiek probleem te behouden voor het vak

Hybride zorg biedt een kans om medewerkers met fysieke problemen in het vak te behouden, maar dit geldt niet voor alle functieniveaus. Het is een kans voor re-integratie, waardoor personeel de mogelijkheid krijgt om in de zorg te blijven werken, mits zij op de juiste plek binnen de organisatie worden ingezet. Hierbij draait het om het matchen van de vaardigheden en mogelijkheden van medewerkers met de juiste taken binnen de hybride zorgomgeving.

Hybride zorg neemt drempels tussen organisaties weg

Hybride zorg heeft de potentie om drempels tussen organisaties weg te nemen, maar op dit moment ervaren organisaties nog obstakels die dit tegenhouden. Deze obstakels zijn onder andere te veel eisen en systemen, overmatige regelgeving met betrekking tot werkwijzen en sterke concurrentie. Het wegnemen van technische obstakels kan echter helpen om de samenwerking tussen organisaties te verbeteren.

Meer verslagen van de workshops tijdens het ledenevent zijn te vinden op de website van Vitaal Twente.